Een herberg die van ca. 1589 tot ca. 1800 gevestigd was aan de Sint Jacobstraat 50 te Goes.
Geschiedenis
1591
|
Tanneken Geleijnsdochter Tanneken Geleijnsdochter is in 1591 waardin in het Sevenster aan de Sint Jacobstraat 50 in Goes. |
Foto's
Verhalen
Bijzonderheden
2.152 Verklaring Cornelis Mertsen cuijper164 (Type acte:) attestatie Comp. Cornelis Mertssen Cuijper, inwoonder der heerlicheijt van H'Iersicken, heeft verklaard ten verzoeke van Jan Jacobssen Greelmaker wonende ter Goes, betreft verkoop van rontsaet, die de comparant weer verkocht had aan Frans de molenaer. Zijn op 1 oktober 1589 vergaderd geweest in de herberghe genaemt tSevensterre; te Goes ter presentie van Herman Pierssen int oostersse huijs en Jan Henricx greelmaker, poorters van Goes.
2.283 Doodtslagh Nicolaes Heijndricks informatie oft Recolement vanden enquesten gehouden tot laste Pieters Foortssen Brick, eertijdts poorter woonende op t Goesche ambacht buijten der stede van der Goes op de Weel, Ter oirzaecken van zeeckeren doodtslagh gedaen aen den persone Niclais Henricxssen, medepoorter aldaer den 14-1-1591 Comp. onderstaande personen ten versoecke van Neelken Cornelis Kelledochter huisvrouwe des voermelden Pieters Foortssone verclaert, getuijcht etc. Clais Ezechiels, oudt ontrent 26 jaeren, poorter Goes, Affirmeert alsboven Dat op den 14en Januarij 1591 laestleden, zijnde maendagh smerghens hij deposant versaemelt es geweest met Clais Henricxssen, nedergeslaeghen (die tsnachts voorleden de wacht onder die borghers gehouden hadde) binnen der voors. stede in een herberge genaemt ‘t sevensterre inde keucken, Ende als zij beijde 2 oft 3 potten biers hadden gedroncken, es aldaer ingecomen Pieter Foortssen Brick (die daerontrent een bruloft hadde) dewelcke heeft geseijt jagens den voors. gelaghgenoten Drinckt ghij bier? ba Laet een pot wijns tappen. Daerop hij deposant segghende Wij zullen ons wel met bier lijden, heeft Pieter geseijt Laet wijn comen. Wilt ghij dien niet betaelen, ic zal hem betalen. Ende zoo zij tsaemen ontrent een ure daer nae hadden gedroncken ist gebeurt dat den voors. Clais Henricxssen, hebbende inde handt 1 schaele wijns, Dat Pieter die schaele metten wijne in desselfs Clais hals heeft gestort. Segghende aldusdanighe woorden. Drinckt eens vuijt ghij Lecker. Daerop Clais hem stoorende seijde. Waerom doedij ditte? Pieter antwoordende (zoo hij deposant gedenckt) Om dat ghij te beter groeijen zoudet. Eijndelijck die gramschap scheen alsdoen geslist te zijne. Ende zijn noch tsaemen blijfven zitten drincken noch een (wijle?) tot ontrent middagh. Midler tijdt zijnder gecomen twee arbeijders met 1 tonne biers. Daer deur passerende. Den welcken Clais heeft eens ende andermael beschoncken, ter wijle Pieter wederom binnen quamp. Heeft Clais (hem vergrammende) die woorden verhaelt. Dat hij Pieter van hem een Lecker gemaeckt hadde. Segghende Ick ben mans genoegh voor U. Ick zal toeghen dat ic geen lecker en ben. Daerop Pieter zeijde wat begeerdij. Ende heeft zij nen opsteecker vuijt getrocken. Ende hij deposant heeft Pieter gehouden ende Adriaen Faes zone (een vande voors. arbeijders) heeft Clais willen houden. Maer Clais heeft Adriaen omverre gesteken ende es tot Pieter ingeschoten. Dan Clais en hadde gheen geweir bij hem. Ende oft Clais doen een steecke van Pieter gecreeghen heeft en weet hij deposant niet ‘t affirmeren. Maer naerdijen Clais bij den anderen aerbeijder afgetrocken was es hij anderwerf Pieteren ingeloopen. De welcke hem alsdoen een steecke (over zijn deposants lichaem) heeft gegheven. Sonder dat hij weet de juijste plaetse. Soo dat Clais achterwaerts deijnsende int hoecxken vande schouwen es nedergesoncken ende heeft corts daer nae zijnen geest gegheven. hebbende twee steecken. Anders en wiste hij deposant gheene circumstantien tot beswaernisse oft verlichtinghe des voors. manslaghs te verhaelen. Tanneken Geleijnsdochter oudt ontrent 40 jaeren, weerdinne inde voorseide herberghe van 't sevensterre, verclaert alsvoren. Dat ten voors. daghe, ‘t haeren logijse, de voorn. Clais Ezechiels ende Clais Henricxssen vergadert zijnde, ontrent 7 uren, es daernae ontrent 10 uren ingecomen den voormelden Pieter Foortssen De welcke wijn begheerende ende een wijle geseten hebbende. Als Clais Henricxssen die schaele metten wijns aenden mondt hadde om te drincken, heeft Pieter de zelve om gesteken ende over zijnen hals geworpen. Daerop Clais vraegde Waerom doedij ditte? Heeft Pieter geseijt Soo ghij verstaet. Ghij en zijt maer een Jonghe Lecker, omdat ghij groeijen soudt. Verhaelende anderwerf dat woordt Lecker meermaels. Ende als zij eens gesust waeren ende 2 arbeijders met 1 tonne biers daer binnen quaemen heeft wijlen Clais die voorsproken woorden Lecker herhaelt. Segghende. Ick zal toeghen dat ic gheen lecker en ben. Ende heeft alsoo met 1 vuijst naer Pieter geslaeghen. Dan oft hij hem raeckte en weet zij deposante niet ende steeckende den voorn. Clais Ezechiels ende Adriaen Faes om verre, es tot Pieter ingescoten ende zoude zij deposante meenen dat hij wijlen Clais alsdoen een steke van Pieter heeft gecreghen. Dat Clais en hadde een mes, ende afgetrocken zijnde es anderwerf ingeloopen ende Pieter heeft hem noch een steecke gegeven, sulcx dat hij deijnsende inde setel zeijde Tanneken ic heb genoegh. Ende Pieter vuijtgesteken ende noch fulminerende wederomkeerende heeft denzelven Clais vuijtgeroepen. Dan zoo hem geseijt werde dat hij op zijn doodt was, es hij Pieter zijnen opsteecker in zijn schee steeckende (zoo zij van anderen gehoordt heeft) weghgeghaen. Janneken Jansdochter oudt zoo zij zeijde ontrent 20 jaeren verclaert van woorde tot woorde, zoo haer moeder hier voren verhaelt heeft ende merckelijck dat Pieter Claise die twee steecken heeft gegeven. Cornelis Jacobssen schipper ende bierdraegher, oudt ontrent 30 jaeren, poorter der voors.stede Attesteert als voren. Dat hij binnen der voors. herberghen ten voormelden daeghe met Adriaen Faes naebeschreven een tonne biers heeft gebracht. Ende als zijlieden de zelve inden kelder hadden geleijt, passerende deur de keucken, es hem deposant vanden voorn. Clais Henricxssen eenmael ende andermael van Pieter Faessen gebracht. Daer hij hoorde dat Clais zeijde Soude ghij seggen dat ic een Lecker ben? Daerop Pieter antwoordede. Clais laet mij met vreden oft ghij sultet vinden. Ende Clais tot Pieter inschietende heeft Adriaen hem Clais gehouden. Dan Clais .... over de banck over rugghe ende es tot Pieter ingeschoten ende zoo Clais (Ezechiels?) tusschen schoot hem oic wegh gestooten ende nageloopen. Dan en weet hij deposant niet wel oft hij alsdoen eenen steeck heeft gecreghen. ende hij deposant heeft Clais afgetrocken. Dan segghende Laet mij ghaen. Es wederom ingeschoten. Daer hij van Pieter eenen steeck creegh Sulcx dat hij achterwaerts deijnsende inden setel seijde ick hebbes wel. Ende zijn hooft opden schoudren legghende es terstont gepasseert. Adriaen Cornelis Faes zone schipper ende bierdraegher, oudt ontrent 29 jaeren, medepoorter aldaer Tuijght alsvoren, bij Cornelis zijnen medegeselle verhaelt es. Te weten dat Clais Henricxssen ende Pieter (als hij die tonne biers inde kelder gestelt hadde) hem eenen dronck gebracht heeft. Daer hij hoorde dat Clais voorn. (die wel dronckigh was) zeijde. Ick en ben gheen lecker. Ick ben een Jonghman voor mijn (vacht, vecht?) Ende Pieter zeijde, Clais blijft - 98 - van mij oft ic zal u groetten. Soo dat hij deposant Clais in sijnen arm nam. Dan Clais stiet hem deposant over den banck over rugghe ende schoot tot Pieter inne. Maer hij deposant en conste niet sien oft Clais alsdoen gequetst werde. Dan andermael inschietende heeft gesien dat hij achterwaerts keerende zeijde. Ick hebs genoegh. Ende en heeft niet gehoordt dat hij meer woorden heeft gesproken. Dan es terstont verscheijden. Ende hebben die voors. mans personen deposanten die minute deser met haer handtgeschrift oft merck onderteeckent. Ende waert recht, redelijck ende etc. etc.
Vermoedelijk het pandje op de hoek van de Bocht van Guinea de hoerenbuurt, en de St. Jacobstraat. In 1591 was het een etablissement met vergunning zouden we nu zeggen. Een herberg. Op 14 januari van dat jaar zaten Klaas Hendrikse en Klaas Ezechiels in de keuken, verwarmden zich, want om met W.G. van der Hulst te spreken, 't was bitter koud. Ze dronken er een pintje bij. Meer dan een, trouwens. Daar kwam Pieter Foortssen Breck de keuken in. De naam van diens vader verwees naar de heilige Wilgefortis. De man, die bezig was bruiloft te vieren, zag beide heren en sprak: drinken jullie bier? Laat toch wijn komen. Ik zal het wel betalen. Aldus geschiedde en zachtjesaan, want het was buiten nog steeds bitter koud, raakten beide Klazen enigszins boven hun theewater, niet echt natuurlijk, want in 1591 was thee nog maar nauwelijks bekend en alleen bestemd voor de betere kringen. Pieter kwam er gezellig bijzitten en goot op zeker moment een glas wijn in de nek van Klaas Hendrikse en sprak daarbij: drink eens uit lecker. Klaas stoof op en sprak: waarom doe je dit? Dan kun je beter groeien, was het antwoord. Het woord "lecker" staat vermoedelijk voor: homo, of lekker ventje. Pieter verdween schielijk voor de zaak uit de hand zou lopen. De beide Klazen dronken door. Toen Pieter echter weer langs kwam om mee te drinken - hij had er immers voor betaald - schoot Klaas weer in een gloeiende koleer, zoals ze in Zeeuws-Vlaanderen zeggen. Hij greep zijn bloten opsteker, zijn mes dus, begrijpt u me in het licht van het voorgaande niet verkeerd, en wilde Pieter te lijf gaan. Twee bierdragers, die toevallig in de keuken kwamen met vaten bier, wisten dat in eerste instantie te verhinderen, maar Pieter die hem ook goed had zitten, had ook zijn mes gegrepen en diende Klaas een steek toe, die er wezen mocht. Klaas viel om en overleed schielijk aan zijn verwonding. En zo zie je maar weer, altijd oppassen met drank. Wijn op bier geeft vertier, zegt men wel, maar dat was in dit geval niet waar. Of de Klaas Hendrikse in dit verhaal een verre voorzaat is van de hedendaagse predikant, die vindt dat God niet bestaat, is niet bekend.
Bron: http://www.chielsmallegange.nl/levendale
Adres
Sint Jacobstraat 50 4461 BB Goes
Externe links
Bronnen
- Foto's: Beeldbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek en Google Maps