Een dorpshuis dat van 1914 tot 1959 gevestigd was aan de Villa Novastraat 2 te Wolphaartsdijk.
Inhoud
Geschiedenis
| 1914
|
Iman Flipse en Elisabeth Flipse-de Bruine In januari 1914 opent dorpshuis Tavenu aan de Villa Novastraat in Wolphaarsdijk. In de jaren '50 waren Iman en Elisabeth Flipse-de Bruine uitbaters van het dorpshuis - dorpshuis Tavenu sluit in 1959. |
Foto's
Tavenu Villa Novastraat Wolphaartsdijk - Niek Flipse met zijn vader Iman, jaren '50
Niek Flipse met zijn grootvader Klaas, jaren '50
Mej. Staas van Amsterdam spreekt over "Vrouwenkiesrecht" in Tavenu, februari 1914
Tien-jarig bestaan Tavenu, januari 1924
Toneelvoorstelling toneelvereniging "Kunstvrienden" uit Goes in Tavenu, maart 1941
Verhalen
Herinneringen aan Tavenu van Niek Flipse
Bij het denken aan mijn geboortehuis komen erg veel mooie herinneringen boven. Een gebouw waar ik bijzonder fijne gebeurtenissen meemaakte. Herinneringen van een dorpsjongen die geboren werd en opgroeide in het centrum van de samenleving van Wolphaartsdijk. Denkend aan het gebouw vind ik dat een meer diepgaande studie over de bouw, de historie en de huidige functie van het Tavenu (laat me in het vervolg een eenvoudige schrijfwijze gebruiken) rechtvaardigt. Er is zoveel gebeurd in al die jaren. Ik zal me beperken tot wat anekdotische gebeurtenissen, die wellicht ook uitnodigen tot een verdere aanvulling door andere (oud)plaatsgenoten. Het was de tijd zonder TV en zonder internet. De bewoners waren actief in tal van verenigingen. En omdat het Tavenu het enige gebouw was waar in “zaaltjes” iets kon gebeuren, was het Tavenu het centrum van het dorp. Alle dagen van de week was er iets te doen. Mijn vader en moeder waren beheerders van het gebouw en regelden alles. Ik weet niet hoe die constructie was, maar ik kan me voorstellen dat er een stichting of een vereniging T.A.V.E.N.U. was die het gebouw “uitbaatte”. Mijn ouders deden vervolgens –samen met mijn zus Corrie- het werk. En dat was wat. In de koudere tijden van het jaar moest mijn vader bijvoorbeeld eerst 4 tot 5 kolenkachels aan de praat krijgen alvorens naar zijn werk in het pakhuis van van Damme te gaan. Ik herinner me de meest uiteenlopende evenementen in het Tavenu. Elke week was er bibliotheek en dan was het een komen en gaan van mensen die boeken kwamen lenen. Ik meen dat de “Vereniging tot Nut van het Algemeen” de uitbater was van deze bibliotheek, bedoeld om de werkende mensen te verheffen en meer algemene ontwikkeling te bieden. Ik heb er dankbaar gebruik van gemaakt: de bieb was voor mij elke dag open. De muziekvereniging Advendo was ook een intensieve gebruiker. Mijn moeder was niet zo enthousiast over de blazers, want regelmatig werden de instrumenten “geleegd” op de houten vloer. En dat gaf toch wat vervuiling …. De toneelvereniging (ik weet de naam niet meer) was ook een fervent gebruiker. Meester Pieterse, hoofdonderwijzer van de openbare school van Oud-Sabbinge, was daarbij de centrale figuur. Hij regisseerde alle toneelvoorstellingen en bracht als geen ander humor en theater in Wolphaartsdijk. Op zondag was er zelfs kerkdienst in het gebouw. Het kerkgenootschap “artikel 31” hield er ’s ochtends haar bijeenkomsten in een klein zaaltje van het gebouw. Op zondag moest ik dus stil zijn om de kerkgangers niet te storen. Iedere vereniging had in de jaren ’50 en ’60 een jaarlijkse uitvoering. Dan vertoonden de leden hun beste kunnen op het gebied van turnen, toneel of muziek. Volle zalen trokken die uitvoeringen, er was immers nog geen TV en dus ging iedereen naar het Tavenu. Meestal was er ook een afsluitend bal met live muziek en dans. Op de houten vloer werd gedanst dat het een lieve lust was. Mijn taak was daarbij om de vloer lekker glad te maken en te houden. Ik herinner me dat ik met een soort rasp en kaarsen op de dansvloer liep, ondertussen kaarsvet raspend om de danslustigen een fijne dansvloer te bezorgen. De dagen erna schrobden mijn moeder en mijn zus met harde borstels, water en zeep de vloer. Een pittig klusje ! Op een van die uitvoeringen –het moet tegen 1960 geweest zijn- konden we een nieuw product introduceren: patato chips. Ook toen al van Smith. Ik mocht de zakjes in de zaal verkopen, volgens mij voor vijftien cent. Het aardige was dat het zout apart verpakt was. In het chipzakje zat een los blauw zakje met zout. Je kon dus desgewenst zout aan de chips toevoegen of niet. Tientallen bruiloften zijn er in Tavenu gehouden. De tijd zat mee, de wederopbouw was in gang gezet en de oorlog en de watersnoodramp waren achter de rug. Bij die bruiloften was er ook steevast een broodmaaltijd en gingen de gasten voor het feest ook een rondje op het dorp “kuieren”. De bruiloften werden meestal ook afgesloten met feestelijke danspartijen. Dat het Tavenu ook gediend heeft voor inkwartiering van Duitse en Engelse soldaten tijdens WO II is ook bekend. Van die inkwartieringen dook later ook wel militair materiaal op. Zo heb ik kunnen spelen met een Engels zwemvest en een Duits gasmasker. Toen ik er te enthousiast mee ging spelen, ruimde mijn vader –helaas- de spullen rigoureus op. Maar er bleef genoeg te spelen in en om het gebouw. Zo was er boven de kleine zaaltjes een prachtige zolder. Een zolder die onder andere volgestouwd was met –voor mij- heerlijk speelmateriaal. Er stonden bijvoorbeeld nog hele decors en rekwisieten van toneelvoorstellingen. Wat een mooie fantasiewereld. Natuurlijk is het niet alleen romantiek als ik aan het gebouw terugdenk: mijn opa Klaas Flipse, een boomlange, oersterke man (zie fotootje van hem en mij voor de voordeur van het Tavenu) kreeg in maart 1954 een hartaanval toen hij aan het opruimen was op de zolder boven de kolenhokken in de schuur. Met heel veel moeite kon hij, inmiddels overleden, langs de lange, steile ladder naar beneden gebracht worden. Door de ontstane paniek heb ik dat –net drie jaar zijnde- gedeeltelijk kunnen zien en dat was een behoorlijk traumatische ervaring. Het gebouw is inmiddels flink verbouwd en aangepast en al sinds jaar en dag brandweerkazerne en gebouw van de Gereformeerde Gemeente. Het zou misschien best aardig zijn om de geschiedenis van het Tavenu eens wat meer gedocumenteerd in beeld te brengen. Nu kan dat nog. Oh ja, de klok die boven de toog hing, heb ik nog. En die klok was onverbiddelijk, net als mijn vader, die “plakkers” altijd heel beslist via de hoge, houten deuren naar huis verwees.
Bijzonderheden
Naamgeving
Tavenu staat voor Tot aangenaam vermaak en nuttige uitspanning
Adres
Villa Novastraat 2 1 4471 AN Wolphaartsdijk
Externe links
Bronnen
- Foto's: Collectie Niek Flipse
- Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek